Aslen Ağrılı olan lakin dini nikahla evlendiği eşi Hüseyin Aktaş’ın memleketi olan Muş’un Bulanık ilçesinde yaşayan 6 çocuk annesi Makbule Işık’ın hayatı kimliği olmadığı için her geçen gün daha da zorlaşıyor.
Kimliği olmadığı için çocukları kuması üzerine kaydedilen Makbule Işık, hayatı boyunca çocuklarına annelik dahi edemezken, şimdiye kadar daima diğerlerinin kimliğini kullanmak zorunda kaldı.
Ayrıca kendi kimliği olmadığı için ne devletin ne de ailesinin hiçbir imkanından faydalanamadı.
Yıllardır hem Ağrı’da hem de Muş’ta gittiği nüfus müdürlüklerinden kaydı olmadığı için kimlik alamayan Makbule Işık, anne babasının ismini, 9 kız 6 erkek olmak üzere toplam 15 kardeş olduklarını ve bu kardeşlerden 9. kardeş olduğunu bildiğini ve bunları söylediği halde kimlik alamadığını belirterek, bir an evvel kimliğinin çıkarılmasını istiyor.
“Babam beni ben doğunca nüfusta kaydetmemiş”
Aynı vakitte kimliği olmadığı için hiç okula da gidemediğini ve bundan ötürü tek söz Türkçe de bilmediğini söz eden Makbule Işık, Kürtçe şunları söyledi:
Ben 70 yaşındayım. 6 tane çocuğum var. Kocam ile dini nikahla evlendik. Çocuklarım kocamın 2. karısı olan kumamın üzerine kaydedildi. Babam beni ben doğunca nüfusta kaydetmemiş. Bu yüzden benim kimliğim yok. Ben işitiyorum ki benimde kimliğim olsun. Şimdiye kadar çok büyük problemler çektim. Daima kumamın ya da diğerlerinin kimliğini kullanmak zorunda kaldım. Fakat çok büyük problemler yaşadım. Ben kimliğim yok diye doktora gidemiyorum. Tedavi olamıyorum. Oy kullanamıyorum. Hiçbir şeyden faydalanamıyorum. Varlığım ve yokluğum aşikâr değil. Çocuklarıma annelik bile edemedim. Ben bir an evvel kimliğimin çıkmasını istiyorum. Çocuklarımın kimliğinde anneleri olarak benim ismim yasın istiyorum. Oy kullanmak istiyorum. Ben ne yapacağımı bilmiyorum. Ben kendi annemi, babamı ve kardeşlerimi hepsini biliyorum. Babamın ismi xamo, annem Ayşen’dir. 9 kız 6 erkek kardeşiz. Ben artık var olmak istiyorum.
“Biz toplam 15 kardeşiz”
Makbule Işık’ın 83 yaşındaki ağabeyi Kemal Işık da, Makbule Işık’ın 15 kardeşinden 9’uncu kardeşi olduğunu belirterek, vaktinde köyde yaşadıkları için babasının Makbule’yi kütüğe kaydettiremediğini söyledi.
“Devlet büyüklerimize sesleniyoruz yardımcı olun”
Zamanla dini nikahla evlenip Muş’a yerleşen kardeşinin kmliğinin çıkarılması içine birazda ihmalkar davrandıklarından ötürü kardeşinin çok büyük ezalar çekmek zorunda kaldığını belirterek şöyle konuştu:
Benim bacım evlenme çağına gelince babam dini nikah ile kocaya verdi. Muş’un Bulanık ilçesine gitti. Orada yaşıyor. 6 tane çocukları oldu. Çocukları kumasının üzerine kaydedildi. Artık kimliği olmadığı için hiçbir şey yapamıyor. Biz istiyoruz ki kimliği çıksın. Şimdiye kadar daima diğerlerinin kimliği üzerinde doktora gidip geliyordu. Fakat artık arttık o denli bir durumda yok. Burada ne bir ilaç alabiliyor ne de tedavi alabiliyor. Çok mağdur durumdadır. Şimdiye kadar tekraren nüfus müdürlüklerine müracaat yaptık lakin olmadı. Çıkmadı kimliği. Kaydı yok. Muş’ta da Ağrı’da da alamadık. Çok eski devirlerde bizler köyde yaşıyorduk. O yüzden doğunca babam kardeşimi kütüğe kaydetmedi. Bizde ihmal ettik. Sonra evlenip gidince dini nikahla da o denli kaldı. Babam ve annem vefat edince de kütüğe kaydı yapılmadı ve o gün bu gündür bu halde geldi. 6 çocuğu var ve hiçbir çocuğu onun üzerine kaydedilmedi. Öbür bayan üzerine kaydedildi. Geldiğimiz noktada kardeşim çok mağdur durumda. Hastaneye götüremiyoruz. Hastadır. Tedavi olamıyor. Hiçbir haktan faydalanamıyor. Eşi de ilgilenmiyor. Esasen yaşlı. Çocukları ile kalıyordu lakin buraya misafirliğe gelmişti. Bende gitmesine müsaade vermedim. Şu an ben ve yeğenlerim ilgileniyoruz. Bir an evvel kimliğinin çıkmasını istiyoruz. Buradan devlet büyüklerimize sesleniyoruz. Lütfen bizlere yardımcı olsunlar.
“Şu an hasta ve hastaneye götüremiyoruz”
Makbule Işık’ın yeğeni Celal Işık ise, halasının Ağrı’ya konuk olarak döndüğünü lakin kimliği olmadığı için geri göndermek istemediklerini söz ederek şöyle devam etti:
Halam köyde doğduktan sonra kütüğe kaydı yapılmamış. Daha sonra dini nikâhla evlenip Muş Bulanık’a gitmiş. Lakin kocası öbür bir evlilik daha yapmış. Halamın çocuklarını da bu bayanın üzerine kaydettirmiş. Halam ise hiçbir haktan faydalanamıyor. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı lakin kimliği yok. Kendisi hasta oluyor, hastaneye gidemiyor. Diğerinin kimliği ile gidiyor. Oda olmuyor, kabul edilmiyor. Bizde istiyoruz ki devlet büyüklerimizden bize yardımcı olsunlar. Halamın kimliği çıksın. Bu mağduriyeti giderilsin. Kendisi Türkçe bilmediği için kendini söz edemiyor. Kimlik olmadığı için okula da gidememiş. Kendisi diyor ki, ‘Bende her vatandaş üzere oy kullanmak istiyorum. Ülkeme iyi olmak istiyorum. Haklarımdan faydalanmak istiyorum. Hastanede tedavi olmak istiyorum’ fakat olmuyor, yapamıyor. Kimliği olmadığı için özel hastaneye bile götüremiyoruz. Halam 15 kardeşi var. Bütün kardeşlerin kimliği çıkmış ancak bunun çıkmamış. Aslında 2 tane halamın daha çıkmamıştı. Lakin onlar dedem hayatta iken eşleri ile müracaat yapıp çıkardılar kimliklerini. Ancak bu halam dini nikah ile olduğu için eşi de 2. Evliliği yapınca kimliği çıkmamış. Dedem de vefat edince bu formda kalmış. Şu an hasta ve hastaneye götüremiyoruz. Bir an evvel kimliğinin çıkmasını istiyoruz.